Značaj rane detekcije psihoze kod mladih osoba

Piše : Helena Rosandić, psihoterapeut-dr psiholoških nauka
Značaj rane detekcije psihoze kod mladih osoba

Period adolescencije i mladalaštva predstavlja jedan delikatan razvojni period. Rad sa mladima predstavljava višestruko odgovoran angažman, a ujedno i breme profesionalne odgovornosti stručnjaka koji se bave mentalnim zdravljem, kako zbog specifičnosti adolescentno-mladalačkog perioda, tako i zbog potrebe za visokom senzitivnošću detekcije posebnih psihopatoloških ispoljavanja u tom periodu.

Mladalaštvo predstavlja pogodno tlo za inicijalno ispoljavanje simptoma i znakova psihotičnog oboljenja, te je od presudnog značaja iz pozicije stručnjaka razlikovati psihotičnost kao kvalitet propratnih manifestacija različitih adolescentnih poremećaja i psihozu kao mentalnu bolest koja može biti maskirana nizom fenomena protumačenih kao prenaglašena razvojna specifičnost.

Mogućnost pogrešne dijagnostike može imati dalekosežne posljedice po individuu. Neprepoznavanje psihoze na vrijeme može imati nenadoknadive posljedice po tok i ishod poremećaja, dok sa druge strane preuranjeno zaključiti da mlada osoba boluje od shizofrenije, a da to u suštini nije tačno, povlači za sobom zanemarivanje rješavanja suštinskog problema adolescenta, a ujedno podrazumijeva uključivanje medikamentoznog tretmana koji može imati progresivno dejstvo na nivou neurofiziološkog, biohemijskog i metaboličkog funkcionisanja. Iz navedenih razloga, jedan od osnovnih zadataka kliničkih psihologa i psihijatara je pažljiva dijagnostika mentalnog poremećaja, sa uključivanjem u sistem rane intervencije.

Značaj rane registracije psihoza i ranih intervencija sve više dolazi u fokus interesovanja i istraživanja stručnjaka širom svijeta. Bez sumnje je opravdano shvatanje, što i potvrđuje naše skromno iskustvo, da se upoznavanjem ranih manifestacija psihoze može preventivno djelovati na razvoj dalje simptomatologije, dok ukoliko nisu adekvatno tretirane predstavljaju prijetnju za redukciju kapaciteta ličnosti, utičući na ozbiljna ograničenja u svakodnevnom funkcionisanju individue.

Rezultati evropskih studija u ranoj intervenciji ispoljavanja psihotične simptomatologije djeluju na dva kolosjeka: jedni ističu važnost intervencije prije početka prve psihotične epizode, dok drugi naglašavaju važnost intervencije na samom početku psihotičnog ispoljavanja.

Da bi zadaci i ciljevi rane detekcije psihoza u adolescentnom i mladalačkom periodu bili ostvareni, neophodno je postojanje specijalizovanih timova koji se isključivo bave problematikom i psihopatologijom mladih.

Pored kliničkog psihologa i specijaliste psihijatra, tim uključuje socijalnog radnika, defektologa i medicinsku sestru. Svi članovi tima su, u domenu svojih struka, specijalno obučeni za rad sa populacijom mladih, ali isto tako i za specifične probleme komunikacije i posredovanja, kao i za rad sa roditeljima.

Pored uobičajenog stručno-psihijatrijskog instrumentarijuma važno je razumijevanje svih aspekata problematike mladih, dok je od suštinske važnosti psihoterapijski pristup uz ovladavanje prilagođenim individualnim i grupnim psihoterapijskim tehnikama.

U procesu rada sa mladom osobom kod koje postoje suspektne psihotične manifestacije, od velikog je značaja rad sa roditeljima. Nisu rijetki slučajevi da adolescentni ili mladi odbijaju dolazak u ustanovu i tada se roditelj prvi obraća za pomoć timu. Od roditelja se mogu dobiti svi relevantni podaci, kako o razvojnom procesu tako i o početku bolesti. Komunikaciju sa roditeljima obično uspostavlja psiholog koji istovremeno vodi i savjetovalište za roditelje. Zadaci ove komunikacije su višestruki. Prije svega, psiholog pomaže roditelju da bolje razumije i da se adekvatnije postavi prema manifestacijama psihičkog poremećaja, na taj način olakšavajući njihove strahove i uznemirenost. Psiholog u daljem toku radi na korekciji pogrešnih roditeljskih predstava o djetetu, poremećaju koji manifestuje kao i nerealnim očekivanjima, uz jasno određivanje domena odgovornosti.

Često se dešava da se mladi pacijent prvo obrati za pomoć psihologu i tada psiholog posreduje između mlade osobe i tima, uz procjenu o momentu uključivanja roditelja.

Naglašavanje rane intervencije je glavna inicijativa koja u ovom trenutku pojačava nadu da će osobama sa psihotičnim poremećajem budućnost biti bolja.

Ovaj članak ima za cilj da istakne imperative praćenja kroz redovan i kontinuiran rad sa mladom osobom sa ispoljavanjem psihotične simptomatologije na uzrastu adolesencije I mladalaštva. Vremenski okvir ovog praćenja proteže se od minimum 24 mjeseca do 5 godina, a intenzitet se prilagođava stanju  i potrebama terapijskog tretmana.

Helena Rosandić
Helena Rosandić
Psihoterapeut - dr psiholoških nauka

Psihološki centar ABC

+382 68 741-923

Ostale Helenine tekstove možete vidjeti ovdje http://www.zenasamja.me/specijali/helena-rosandic

Slični članci

IZDVAJAMO IZ GALERIJA

SAVJET
DANA

Da li su jaja svježa možete provjeriti...

RECEPT
DANA

Salata od zelenih paprika i jogurta

  • Najčitanije

  • Zanimljivo

  • Najviše lajkova

PRATITE NAS NA

KALKULATORI

O NAMA

Portal namijenjen ženama i svima koji žele da saznaju više o ženama. Mi smo tu, ne samo za modernu i savremenu ženu, nego i za one koje se ne osjećaju tako. Tu smo za majke, domaćice, poslovne žene, mlade i one u najboljim godinama. Svakodnevno spremamo za svakoga po nešto. Hvala vam što nas pratite ;)

PRATITE NAS NA

© 2011 zenasamja.me. Sva prava zadržana.