Unutar epidermalnog (spoljnog) sloja kože nalaze se ćelije koje sadrže pigment melanin. Melanin štiti kožu od sunčevih ultraljubičastih zraka, koji mogu da izgore vašu kožu, pa tako se vremenom može smanjiti elastičnost kože i uzrokovati prerano starenje.

Prerano starenje podrazumijeva pojavu pega na licu, bora, vidljivih podočnjaka i opekotina koje mogu ostati i trajno. Iako se čini da u današnje vrijeme starenje kože ne predstavlja veliki problem, jer postoje tzv. tretmani vječne mladosti, poput mezoterapije, koji daju odlične rezultate, ipak kožu treba sačuvati od jakog sunca.

UV zraci sunca primarni su uzrok pigmentacije, mrlja od sunca, smanjene elastičnosti kože, degradacije teksture kože i mnogih drugih znakova starenja kože. Takođe, bubuljice mogu biti prvi znak pretjeranog izlaganja suncu.

UV zraci prodiru u spoljne slojeve kože i prolaze u dublje slojeve, gdje mogu oštetiti ili ubiti ćelije kože. Posebno osobe koje nemaju mnogo melanina, a i svi drugi, treba da koriste zaštitu od sunca u vidu krema. Preporučuje se i nošenje naočara sa UV zaštitom.

I takođe, treba ograničiti vrijeme izlaganja suncu. Između 10 i 14 sati trebalo bi biti u hladovini, pod suncobranom i dugih rukava.

Dalje, česta i dugotrajna izloženost ultraljubičastim zracima, glavni je uzrok raka kože. Redovno odlazite na preglede, pratite čudne izrasline i vidne promjene na svojoj koži. Ako se na vrijeme obratite lekaru možete spriječiti razvoj ove bolesti. Istraživanja koja se neprestano sprovode uzimala su u obzir i godine ispitanika, broj bora na licu uzrokovanih vremenom provedenim na suncu, kao i podneblje u kojima ljudi žive. Ova istraživanja su vrlo precizna, a izvedeni zaključci su sljedeći.

Izloženost suncu može uzrokovati do 90% vidljivih promjena na licu koje su pripisane starenju

Hronično prekomjerno izlaganje suncu može promijeniti strukturu i oslabiti elastičnost kože. Oštećenje kože izazvano suncem uzrokuje rani nastanak bora i podočnjaka ispod očiju. Uvijek se preporučuje neophodna nega prije izlaska na sunce, a  područje oko očiju njegujte kremama koje u sebi sadrže prirodne sastojke.

U ovom istraživanju 298 žena bijele rase bile su podijeljene u dvije grupe na osnovu njihove istorije izlaganja suncu (misli se na vrijeme provedeno na suncu).

Takođe su ocjenjivane tri glavne kategorije vizuelnih znakova starenja: bore / tekstura, nedostatak čvrstoće kožnog tkiva i  pigmentacije (neravnine). Cilj istraživanja je bio da se utvrdi koliko su vizuelni znaci starenja posljedica izlaganja suncu i ultraljubičastom zračenju, za razliku od drugih spoljnih faktora kao što su gravitacija i zagađenje, ili drugi faktori načina života poput ishrane, duvana, bolesti i stresa.

Istraživači su otkrili da postoji jaka veza između izlaganja suncu i prividne starosti u svim starosnim grupama. Najviše veze sa ultraljubičastom (UV) izloženošću imaju poremećaji pigmentacije i bore.

Šteta od sunca utiče na sve slojeve vaše kože

Cilj ovog istražvanja bio je prije svega razlikovati promjene na koži koje nastaju prirodnim starenjem i promjene na koži koje proizlaze iz uobičajenog izlaganja suncu.

Kako se ispostavilo, promjene na koži koje su uzrokovale godine lako se razlikuju od oštećenja kože uzrokovanog sunčevom svjetlošću. Izlaganje suncu oštećuje pet glavnih dijelova kože. To se oštećenje može nazvati dermatohelioza, a uključuje epidermu, dermis (solarnu elastozu), krvne sudove, lojne žlijezde (solarne komedone) i melanocite (šarene smeđe mrlje).

Posljedice izlaganja suncu su i kozmetičke i medicinske. Kozmetičke promjene uključuju pojačano boranje i crvenilo. Medicinske promjene uključuju češći razvoj melanoma i raka kože bez melanoma, razvoj bezbrojnih keratoza raznih vrsta i tendenciju da se koža koja je oštećena suncem lakše nadražuje i ima modrice.

Kumulativno izlaganje suncu je najznačajniji faktor starenja kože

Spoljno starenje povezano je sa individualnim navikama i odnosi se na zdravlje i način života.

Ono uključuje i izlaganje suncu, ishranu, upotrebu duvana i vježbanje. Bez obzira na tip kože, glavni znaci starenja mogu se klinički opisati kao bore, nedostatak čvrstoće / elastičnosti i opuštena koža, kao i heterogenost pigmentacije - uključujući i pege.

Istraživači zaključuju da je od svih spoljnih faktora starenja kumulativno izlaganje suncu najznačajnije, a koža tamnije boje manje je osjetljiva na oštećenja uzrokovana suncem. Ovo je naglašeno činjenicom da se pojava starenja kože kod tamnijih osoba obično javlja 10 do 20 godina kasnije od onih kod svjetlije kože.

Kako bi se utvrdila veza  između oštećenja sunca i starosti, izvršena je gradacija i poređenje slika osoba sa različitih krajeva svijeta. Oštećenje od sunca bilo je značajno izraženo i direktno povezano sa starenjem osoba danske i britanske populacije, koji karakteristično imaju svjetliji ten.

Opšta preporuka za sve osobe sa svjetlijim tenom jeste veoma dobra zaštita, jer je njihova koža mnogo više osjetljiva.

Broj bora može biti dobar pokazatelj ukupne izloženosti suncu u životu

Ovo istraživanje obuhvatilo je više od 800 žena i muškaraca koji žive u maloj zajednici u Japanu. Za istraživanje je korišćenja kvantitativna metoda za procjenu kože lica za hiperpigmentaciju, pore, teksturu i boranje. Zatim su ti rezultatu upoređivani sa informacijama o načinu života ispitanika.

Od svih životnih faktora, samo su dva bila uglavnom povezana sa stanjem kože kod muškaraca i žena: status pušenja i zaštita od sunca. Dalje, autori navode da je spoljno starenje (starenje koje nije genetsko i zato nije neizbježno), "rezultat izloženosti faktorima okoline, prije svega ultraljubičastom zračenju."

A broj bora koje pojedinac ima može biti dobar pokazatelj količine sunca kojoj je pojedinac bio izložen u svom životu.

Za bore na licu koristite kreme koje u sebi sadrže sastojke pažljivo birane iz prirode. Niko ne voli bore,a  posebno one koje ste mogli da spriječite ali su nastale upravo iz razloga što ste provodili mnogo vremena na suncu.

Preventiva je takođe poželjna, pa tako se kreme protiv bora preporučuju i prije tridesete godine života.

Broj bora na licu direktno je povezan sa vašim ukupnim vremenom provedenim na suncu

Najznačajnije je da je broj bora bio u visokoj korelaciji sa ukupnim vremenom u toku života provedenim na suncu. Ne-melanomski rak kože takođe je bio jako povezan sa čestim izlaganjem UV zračenju.

Baš kao i u prethodnim istraživanjima, i ovi autori smatraju da broj bora koje osoba ima, može biti dobar pokazatelj ukupne izloženosti suncu u životu.

Žene koje se manje izlažu suncu izgledaju 8 do 16 godina mlađe od onih koje provode više vremena na suncu

Ovo istraživanje pratilo je i analiziralo 602 žene starosti od 5 do 65 godina koje su čitav život živjele u Kagoshimi (na jugu Japana) ili u Akiti (na sjeveru Japana).

Koristeći različite tehnologije snimanja i mjerenja visoke rezolucije, žene su ispitane na promjene kao što su  bore na licu, hiperpigmentacija, hrapavost površine kože (tekstura), boja kože, hidratacija kože, nivo sebuma i temperatura kože. Žene koje su živjele u Kagoshimi imale su 1,5 puta više UVB zračenja od Akite.

U poređenju sa Japankama koje žive u Akiti (manje sunca), Japanke koje žive u Kagoshimi (više sunca) imale su značajno duže bore na licu, veći broj bora, veće hiperpigmentirane tačke, veći broj mrlja, grublje teksture kože, tamnije čelo i manje hidratacije stratum corneuma u obrazima i rukama.

U poređenju na osnovu starosti, prosječna 40-godišnja žena iz Kagoshime ima isti nivo bora lica kao 48-godišnja Akita žena. Vidite, razlika je čak u osam godina - što nije malo, složićete se.

Za hiperpigmentaciju lica razlika je čak 16 godina; prosječna 40-godišnja žena Kagoshima ima isti nivo hiperpigmentacije lica kao 56-godišnja žena koja živi u Akiti.

Šta možete učiniti za sebe da biste se zaštitili?

Sada vam je sasvim jasno kako i na koji način sunce utiče na kožu, i sasvim je sigurno da zračenje oštećuje vašu kožu više od bilo kog drugog faktora.

• Dakle, postoji jedan prirodan zaključak iz ovog istraživanja: nemojte provoditi previše vremena na suncu ako ne želite da ostarite ranije nego što bi to bilo uz prirodan proces starenja. Obavezno i uvijek koristite zaštititu kada ste na suncu. Nosite kape kao dodatnu zaštitu, trudite se da sunce izbjegavate u periodu od 10 do 14, koliko god je to moguće.
• Nosite naočare za sunce, jer štite od bora veoma osjetljivu kožu oko očiju.U isto vrijeme, važno je da znate da naočare mogu da budu i jesu prevencija za stvaranje katarakte ili oštećenja mišića.
• Znamo da je ljeto i da volite kratke suknje, ali nosite garderobu dugih rukava i duge pantalone. Preporoučuje se lan i pamuk.
• Ostanite u hladu. Trudite se što duže da budete u hladu vašeg suncobrana. Čak i tada ne zaboravite da koristite kreme za zaštitu od sunca, jer se zraci odbijaju i možete izgoreti čak i ako se skrivate u hladu.

Ljeto samo što nije, a vi ste se na vrijeme informisali kako sunce utiče na vašu kožu. To znači da možete dobro da se pripremite i potrudite da pružite svojoj koži najbolju zaštitu. Za sam kraj, pročitajte i tekst kako oporaviti kožu nakon ljeta, jer vam može itekako biti od koristi kada se vratite sa ljetovanja.