U vremenskom okviru u kojem nastaje, muzika ima ritmičko uređenje svog sirovog materijala. Pored toga muziku još uređujemo pomoću melodije (niz tonova raznih visina) i harmonije (istovremenosti raznih visina tonova).

Ritam ne pronalazimo samo u muzici, već je on i osnov života. Kako to mislim?

Naše tijelo ne čini samo materija, već prije svega mnogobrojni ritmički procesi. Kada naše disanje, otkucaji srca ili pak rad pojedinih organa promijene ritam koji je usaglašen u jednu poliritmičku cjelinu, tijelo nam šalje poruku da se nešto dešava, tj.naš biološki sat ima problem. Pojedini slojevi te cjeline teže sinhronizaciji, ali ne samo sa procesima unutar tijela, već i onima izvan tijela.

Istraživanja u muzikoterapiji nas upućuju na činjenicu da muzika izražajnog ritma može ubrzati puls i podići krvni pritisak, te ritam ima izraženo dejstvo na tijelo i njegove procese.

Ljudi muziku mogu doživjeti preko fizioloških promjena: pokretom, kroz raspoloženje i osjećaje i saznajno (kroz znanje i sjećanja koja mogu biti lična ili pak povezana sa samom muzikom, odnosno stilom ili istorijskim razdobljem slušane muzike).

Činjenica da se muzika višestruko obrađuje, te da ima fizički, emocionalni i kognitivni uticaj, možda je ključ za razumijevanje njene snage i motiv za razvoj muzikoterapije kao psihoterapijske discipline. Muzikoterapija je disciplina koja se koristi jezikom zvukova i muzike u odnosu klijent–terapeut kao sredstvo unutar sistematskog procesa intervenisanja sa preventivnim, rehabilitacijskim i terapijskim ciljevima.

Liječenje notama možda zvuči jednostavno i neobično da bi bilo istinito, ali je djelotvorno i zvanično prihvaćena terapijska metoda. Muzikoterapija je efikasan način liječenja osoba s psihosocijalnim, afektivnim, kognitivnim i komunikacijskim problemima.

Koristi se još u svrhu liječenja:

- svih kategorija psihijatrijskih poremećaja, kod djece, odraslih, individualno, u grupi, u bolničkim i vanbolničkim uslovima

- u defektologiji, u tretmanu mentalnih retardacija i razvojnih poremećaja

- metod je izbora u liječenju djece sa autizmom,

- kod osoba sa poremećajem govora, poremećajem sluha, vida i drugim vrstama hendikepa.

Dodatno je namijenjena ljudima koji žele funkcionalnije da žive i da se duhovno razvijaju. Ona može da se primjenjuje od rođenja i tokom cijelog života. U nekim zemljama postoji priprema za porođaj uz muzikoterapijske metode. Muzikoterapija se primjenjuje prilikom davanja anestezije, kao i u stomatologiji, a često se koristi  sa svrhom ublažavanja bola.

Važno je naglasiti da muzika ne djeluje terapijski sama od sebe. Slušanje muzike u dokolici nema psihoterapijski efekat. U muzikoterapiji metod terapijskog rada je osnova procesa, a muzika je samo alat rada.

Komunikolozi, psiholozi, sociolozi i druge srodne discipline, koristeći prethodno navedena znanja u savremenom svijetu, muziku upotrebljavaju i u druge svrhe uz pomoć nesvjesnih-subliminalnih poruka. Subliminalna percepcija zapravo znači ideju da je moguće uticati na ljudske misli, ponašanje i osjećanja kroz spoljašnje podražaje bez svjesnog znanja osobe na koju se utiče.  Pokušajte da u sjećanje prizovete vaše osjećanje kada se nalazite u nekoj radnji u omiljenom šoping centru.

Subliminalni marketing je tehnika koja se koristi metodom izlaganja kupca muzici i zvučnim efektima, slikama proizvoda i drugim marketinškim stimulusima.

Kada izgubimo smisao i sposobnost za upotrebu govora, postajemo svjesni koliko smo ograničeni u prezentovanju vlastite ličnosti, tada nam muzika može predstavljati značajnu kariku u poboljšanju funkcionisanja.