Nasuprot matematici, psihologija je kao nauka vjekovima unosila nemir među ljudima. Definisana kao “nauka o duši”, psihologija predstavlja naučnu disciplinu koja se bavi sistematskim proučavanjem psihičkog života (procesa i osobina) kod ljudi i životinja. Psihologija proučava dva domena psihičkog, odnosno duševnog života, koji se odnose na dvije vrste psihičkih pojava: psihičke procese i psihičke osobine. Dijeli se na primijenjenu i eksperimentalnu psihologiju, odnosno psihologiju zasnovanu na teoriji. Svoje kapacitete primjenjuje u dijagnostici i terapiji osoba sa problemima iz spektra mentalnog zdravlja, koristi se prilikom selekcije kandidata za posao, bavi se psihološkim aspektima obrazovanja i vaspitavanja djece, neki ogranci se bave grupnom dinamikom i drugim aspektima ljudskog ponašanja u društvenom i kulturnom okruženju.

Predmet proučavanja psihologije pokriva široke spektre: bavi se opažanjem, koncentracijom, inteligencijom, motivacijom, emocijama, percepcijom, učenjem, osobinama ličnosti, mentalnim zdravljem i bolešću, kao i studijama razlika i uticaja okoline na formiranje karaktera ličnosti. Za proučavanje pojava koje predstavljaju predmet njenog izučavanja, psihologija, odnosno njeni zastupnici psiholozi, koriste široku paletu instrumenata, testova i raznih drugih mjera. Kao što postoji vaga za mjerenje težine, kao što je termometar sprava za mjerenje temperature, tako i u psihologiji postoje mjerni instrumenti koji mjere inteligenciju, nivo motivacije, koncentraciju, te određen stepen strukture i dinamike ličnosti.

Ako ste nekad i pomislili da vas neki psiholog može procijeniti samo prostim posmatranjem, grdno ste se prevarili. U tom slučaju riječ je o samo njegovoj subjektivnoj procjeni. Objektivna procjena je jedino moguća, i u praksi jedino dozvoljena u slučaju korišćenja psiholoških testova za čiju se primjenu stručnjaci edukuju godinama. Što hoću da kažem? Psiholog nije nikakav mag ili vrač (iako u predviđanja magova i vračeva nisam sklona da vjerujem) i nema nikakve specijalne moći predviđanja, već se isključivo koristi standardizovanim alatkama koje primjenjuje u svom radu.

Savremeno poslovno okruženje posjeduje drugačiju dinamiku od one koja je karakterisala proces industrijalizacije, u kom se traže ljudi koji će moći efikasno da odgovore svim zahtjevima i radnom kontekstu. U savremenom vijeku se smatra da kvalitet proizvoda i usluge u najvećoj mjeri dolazi od kapaciteta ljudskog faktora. To je razlog što se sve veća pažnja poklanja procesu poslovne selekcije i dodatnim oblicima učenja i obučavanja angažovanih kandidata. Pod uticajem procesa globalizacije došlo je do značajnih promjena u sferi rada, gdje kompanije sve više svoje zaposlene posmatraju kroz prizmu resursa koji može doprinijeti procesu opstanka organizacije na tržištu rada. Navedene okolnosti postaju medij gdje psihologija zauzima svoje mjesto sprovodeći psihološku selekciju i izbor kandidata za pojedine radne pozicije.  Proces selekcije ima svoje dobre strane za obje strane, za organizaciju i budućeg zaposlenog, u smislu da se izdvajaju snage kandidata i u skladu sa njima se on angažuje, čime se za njega obezbjeđuje manje stresa (jer radi posao koji angažuje njegove snage), a za organizaciju se ostvaruje najveća dobit.

Kao pitanja za razmišljanje nameću se pitanja etike i praktične dileme koje se u tom procesu pojavljuju. Suočavamo se sa sve više prisutnom tendencijom službi za zapošljavanje koje zaoštravaju kriterijume selekcije i na taj način utiču na stvaranje sve veće tenzije među radnom snagom. Osnovna pravila profesionalne etike isključuju korišćenje bilo koje testovne procedure koja forsira diskriminaciju, korišćenje testa na nelegalan način nije dozvoljeno i ne smije se koristiti u svrhu za koju nije namjenjen.

Psiholog se u svom profesionalnom radu ponaša u skladu sa teorijom i metodologijom nauke, u sladu sa kvalifikacijama, materijalnim uslovima društva, zakonskim propisima i u skladu sa Etičkim kodeksom. Kodeks naglašava, što mene kao čovjeka naročito hrabri, princip koji čovještvo i ljudsku dužnost postavlja iznad profesionalne. Dakle, psiholog se u svom radu ne smije zaklanjati psihologijom kao konačnim i potpunim znanjem, što će reći da interes profesije ili organizacije ne može biti “preči” od ljudskog interesa.

Nadam se da će nam budućnost ostaviti prostora da ne izgubimo princip čovještva i da ćemo se njim rukovoditi i dalje, posmatrajući ga kao hijararhijski nadmoćnijeg.